71

leren *  Mitswous (geboden) *  daad *  Schulchan Aruch * oorzaak * politiek *  causaliteit *  wortel *  planten *  kern-kringen *  Mitsraim (Egypte)*  Neschomo - Guf (lichaam-ziel) *  logica >

            De strijd om de precieze levenspraktijk zoals deze in de Talmud en in de verschillende richtingen van de Schulchan Aruch(betekent gedekte tafel, omdat alles uit de levenspraktijk er geordend is zoals inderdaad een gedekte tafel) voorkomt, is niet zo onbelangrijk als men in deze tijd vaak denkt. Men is namelijk juist in deze tijd vergeten de oorzaken te zoeken daar waar zij liggen en men is veel te veel geneigd zich door allerlei uiterlijke bij - omstandigheden te laten verleiden en daar de oorzaak te zoeken. De oorzaak is gelijk de wortel, die het geheel voedt en zoals de wortel is zij juist niet een zichtbaar ding.

            Als wij ervan overtuigd zijn dat het dadenleven van de mens voor wat de mens betreft doorslaggevend is voor de loop der dingen, dan zal men beseffen dat het uiterst belangrijk is dat dit dadenleven dan ook volkomen in overeenstemming is met hetgeen God in de schepping heeft gelegd en dat dit dadenleven juist niet een disharmonie veroorzaakt. Daarom moet deze levenspraktijk tot in de uiterste en fijnste draadjes zo zijn als zij zijn moet zoals ook een wortel zijn vele vertakkingen, uitlopers en uitlopertjes heeft, die in hun geheel de boom voeden. Afwijkingen in de levenspraktijk, dus afwijkingen in dit wortelsysteem, brengen vaak zieke of misvormde producten teweeg; zo krijgt men boomgedrochten, maar ook misvormingen in de mensenmaatschappij.

            Men zoekt vaak de afval in een bepaalde generatie, in bepaalde filosofische systemen, in economische omstandigheden, in sociale verhoudingen, doch dan zoekt men steeds in iets uiterlijks en vergeet men dat de werkelijke oorzaak toch dieper en vooral in het verborgene ligt. Een foutieve weg in de levenspraktijk, fout aangegeven dus door de verantwoordelijke personen, leidt tot foute gedachten, verkeerde opvattingen, leidt tot misvormingen in de werkelijke mens, zoals gezegd werd: niet de gedachte is de hoofdzaak, de kern, doch de daad. Als men dus afwijkingen ziet in het gebeuren, onbegrijpelijke afval, dan ligt inderdaad de ware oorzaak vaak bij de verkeerde leiding, die leiders uit vorige generaties hebben gegeven. De strijd om de juiste levensweg is daarom beslist niet pietluttig, doch juist een belang van de eerste orde. De afkeer van die strijd is typisch de afkeer van het lichaam voor het wezenlijke; het lichaam houdt slechts van het uiterlijke en vindt al het andere in zekere zin afstotend.

            Nu is natuurlijk het juiste aangeven van de levenspraktijk niet alleen een kwestie van logica zoals vaak verondersteld wordt, want dan zou inderdaad het logische of onlogische redeneren morele gevolgen kunnen hebben en dit is ten enenmale volkomen onwaar. Zoals een daad slechts zin heeft als zij gevoed, verwarmd wordt door een kern, door de intentie, zo is ook onze hersenlogica slechts de verschijningsvorm van onze intentie. Men ziet bij mensen, die de neiging gaan krijgen om wat men noemt werelds, wetenschappelijk, modern te denken, een logica ontstaan waartegen in zekere zin weinig in te brengen is, behalve dan dat het in zekere zin een waanzinnige logica is omdat uitgangspunten en doel beide fictief, irreëel, zijn.

            De tijd, dat afwijkingen in logica ontstonden, was de tijd waarbij vreemde gedachten de verschillende leiders van volkeren en godsdiensten begonnen te bespringen en ook hier en daar toegang verkregen. Al was het in het begin nog zo onmerkbaar, zelfs voor de slachtoffers en hun omgeving, juist onmerkbaar kwamen gedachten binnen, geloof aan zintuigen, aan waarnemingen, liefde voor het uiterlijk en juist deze onmerkbare binnendringers veroorzaakten in het begin ook onmerkbare afwijkingen in wat de werkelijke logica is. Is eenmaal echter het evenwicht verstoord en zijn er dergelijke afwijkingen ontstaan, die dus ook leiden tot afwijkingen in de weg, die aangegeven wordt voor de levenspraktijk, dan is daarmee het zaad gelegd voor verder onheil. Daarom was de strijd juist in die dagen om dergelijke dingen zo principieel en had ook de uitdrukking zin dat door een verkeerde uitspraak de wereld vernietigd kon worden.

            Mensen met onreine gedachten, dat wil dus zeggen gedachten die niet alleen voortvloeien uit een geheel der Goddelijke maatstaven, zijn uiterst gevaarlijk om als leiders te fungeren. Juist in de tijden van de Arabische - en nadien van de Italiaanse - Renaissance zien wij echter overal juist zulke leiders opkomen, zelf geestdriftig en goedmenend, in wezen - indien vergeleken met onze generatie - nog mijlenver verheven boven de besten van deze onze generatie, maar toch al in kiem besmet door het heidendom. En begint eenmaal iets in de grondvesten onjuist te worden dan wordt ook de verschijningsvorm van de plant of boom onjuist, onharmonisch, en leidt zij tot onbegrepen afval, massale afwijkingen die - hoe men ook in de bladeren of takken zou zoeken - niet in hun oorzaak bespeurd zouden kunnen worden, doch die slechts gelezen kunnen worden als men weet dat er in de wortel, in de grondvesten, fouten gemaakt zijn.

            De strijd tussen de verschillende scholen, niet eens nog tussen godsdienstige richtingen, is dus zeer principieel en bij die strijd is al in zekere zin beslist wat verder ook op maatschappelijk, politiek of filosofisch gebied tevoorschijn zal komen.